Wspomnienie o Stanisławie Parlaku (1911-2014)

18 czerwca 2014 | admin1

Przed kilkoma dniami zmarł ppłk. mgr inż. Stanisław Parlak – urodzony przed 103 laty (1911 r.) w Ksanach. Śmierć każdego człowieka skłania do refleksji i zadumy, kiedy zaś umiera ktoś zasłużony dla społeczności, ktoś kto sam przeżywszy ponad stulecie był żywym świadkiem największych wydarzeń XX wieku, owa refleksja przyjmuje jeszcze szerszy wymiar. Odszedł bowiem człowiek – symbol: niegdysiejszy młody podkomendny Marszałka Józefa Piłsudskiego, żołnierz września 1939 r. i Armii Polskiej na Zachodzie, wieloletni nauczyciel, wychowawca, człowiek, który swoją misją uczynił propagowanie historii i straż nad pamięcią narodową.

Marszałek Piłsudski – wielki autorytet Ś.P. Ppłk. Parlaka – mawiał, że „Naród, który traci pamięć przestaje być Narodem – staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium”. A do tego rozpaczliwego stanu rzeczy Stanisław Parlak nie chciał dopuścić. Toteż, abyśmy nie stracili owej pamięci, Ppłk. Parlak (od 1989 r.) niestrudzenie upamiętniał miejsca martyrologii narodowej.

To właśnie dzięki jego aktywności powstały pomniki i tablice pamiątkowe na szlaku pierwszych bojów Legionów Józefa Piłsudskiego. Najpierw w rodzinnych Ksanach, gdzie wychował się i po raz pierwszy zetknął z wojną i legionistami, staraniem Ppłk. Stanisława Parlaka, a także władz gminy Opatowiec i mieszkańców Ksan, stanął pomnik ku czci Legionistów Polskich z 1914 r., żołnierzy września 1939 r. i partyzantów drugiej wojny światowej.

Następnie Parlak czynnie włączył się w prace  Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika Zwycięstwa Legionów w niedalekich Czarkowach (w gminie Nowy Korczyn). Wreszcie przyszedł czas i na Opatowiec, gdzie nad Wisłą, jesienią 1994 r., za sprawą zabiegów Stanisława Parlaka stanął wykonany z brązu pomnik Marszałka Piłsudskiego – na pamiątkę wrześniowej (23-25 1914 r.) przeprawy przez Wisłę I Pułku Piechoty Legionów oraz ich pierwszych bojów.

Do swoich rodzinnych Ksan Ppłk. Stanisław Parlak przyjeżdżał co roku na msze polowe organizowane w kolejne rocznice bitwy pod Ksanami (8 września 1939  r.). Przyjeżdżał tutaj, dokąd tylko pozwalało mu zdrowie i siły. Siwy, dystyngowany, a przy tym wciąż zadziwiająco aktywny, nader chętnie i z prawdziwym znawstwem rozprawiający o historii – tej wielkiej (narodowej) i tej lokalnej (tutejszej) – przez całe lata był ich nieodłącznym uczestnikiem.

Ppłk. Stanisław Parlak już odszedł na Wieczną Wartę, jednak zostały po nim pomniki – materialne dowody aktywności jego samego i wszystkich tych, którzy pomagali mu w dziele upamiętniania historii – wielkie symbole pamięci nie pozwalające zapomnieć o tym co przed laty zaszło na tej ziemi. Kamienne monumenty strzegące abyśmy nie stali się „jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium” – przed czym przestrzegał Marszałek Piłsudski, a za nim Ppłk Stanisław Parlak terminujący w „szkole Marszałka”[1].

 dr Monika Stankiewicz-Kopeć

Prodziekan ds. studenckich

Akademii Ignatianum w Krakowie

 

Uroczystości pogrzebowe Ś.P. Ppłk. Stanisława Parlaka odbędą się w Opatowcu
20 czerwca 2014 r. o godz. 1100

 

Zdjęcia:

Ppłk. Stanisław Parlak

Źródło: http://pilsudski.com.pl/index.php?option=com_rsgallery2&page=slideshow&gid=137

Pomnik Legionisty 1914 r., Żołnierza Września 1939 r. i Partyzanta 1939-1945 w Ksanach

Źródło: http://old.opatowiec.pl/2011/09/05/w-rocznice-wrzesnia/ 

 

 

Pomnik w Czarkowach „Ku chwale pierwszych bojów Józefa Piłsudskiego o niepodległość Polski”.

Źródło: http://nowykorczyn.pl/wiadomosci/news.php?id=12280

 

Pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego w Opatowcu

Źródło: http://www.przewodnik.kurort24.pl/punkt.php?jk=pl&tr=16&pt=2#DETAILS 

 

 


[1] Słowa S. Parlaka, w: A. Dziarmaga, Major i jego Marszałek, „Niedziela. Tygodnik katolicki” 
(edycja kielecka), 46/2011: http://www.niedziela.pl/artykul/60819/nd/Major-i-jego-Marszalek